شیخ احمد احسایی را میتوان یکی از پر نویسترین عالمان زمان خود و صاحب مکتب فکری خاص دانست. نزاع در مورد عقائد و آراء شیخ همچنان ادامه دارد. برخی به شکلی افراط گونه و برخی دیگر به گونهای تسامح وار به وی نگریستهاند. نکته قابل توجه در آثار شیخ احمد گوناگونی و تنوع موضوع چکیده کامل
شیخ احمد احسایی را میتوان یکی از پر نویسترین عالمان زمان خود و صاحب مکتب فکری خاص دانست. نزاع در مورد عقائد و آراء شیخ همچنان ادامه دارد. برخی به شکلی افراط گونه و برخی دیگر به گونهای تسامح وار به وی نگریستهاند. نکته قابل توجه در آثار شیخ احمد گوناگونی و تنوع موضوعی آن است. مهمترین ایراد عالمان بزرگ عصر احسایی به وی عدم انطباق ظاهر مطالب وی با محکمات کتاب و سنت و اعتقادات مسلم دینی بوده است که بیشتر به روش شناسی شیخ احمد باز میگردد. اگرچه شیخ بر معیار و میزان بودن کتاب خدا و احادیث معصومان تصریح نموده و این دو را ملاک ارزیابی سخنان خویش خوانده است. با این وجود شیخ در کتابهای خویش از ذکر اصطلاحات فلسفی و عرفانی اجتناب نکرده و در بسیاری از موارد به تطبیق معارف قرآنی با این اصطلاحات پرداخته است. به طور کلی حقایق دینی بر اساس معارف بشری چون علم هیأت و طبیعیات فلسفی و... تبیین و توضیح داده است. شیخ ناخواسته گرفتار تاثیر پذیری از مکاتب گوناگون بشری شده و حقیقت مباحث دینی را با استفاده از معارف بشری تبیین نموده است، امری که از سوی خود وی به شدت مذموم تلقی میشود. رد پای مکاتبی چون فلسفه مخصوصا فلسفه اشراقی سهروردی، آیین مانوی، باطنیگری اسماعیلی و تصوف در آثار و آراء شیخ یافت میشود. همچنین شذوذات و مبهمات مطرح در اندیشه شیخ، باعث پیدایش انحراف بابیت گردید
پرونده مقاله
هر علمی دارای روش یا روش هایی است که به وسیله آن به اهداف خود می رسد، برخی از علوم تک روشی و برخی دیگر چند روشی اند. در باره تک یا چند روشی بودن علم کلام از سوی مذاهب مختلف کلامی دیدگاه های مختلفی ارایه شده است، مثلا اهل الحدیث روش نقلی و معتزله روش عقلی را برگزیدند. ام چکیده کامل
هر علمی دارای روش یا روش هایی است که به وسیله آن به اهداف خود می رسد، برخی از علوم تک روشی و برخی دیگر چند روشی اند. در باره تک یا چند روشی بودن علم کلام از سوی مذاهب مختلف کلامی دیدگاه های مختلفی ارایه شده است، مثلا اهل الحدیث روش نقلی و معتزله روش عقلی را برگزیدند. اما رجوع به قرآن نشان می دهد که برای تبیین آموزه های دینی باید از روشگان مختلف استفاده کرد. نویسنده در این مقاله نشان خواهد داد که علم کلام باید باید از تمام روشگان ممکن مثل: نقلی شامل قرآن و روایات، عقلی شامل عقل و حتی اصول قطعی فلسفی، تجربی و حسی، شهودی استفاده کند، این ادعا بر خلاف ادعای برخی است که علم کلام را دارای روشگان مشخص مثل رویکرد اخباری یا تجربی می انگارند
پرونده مقاله
نقد حديث و دانشهاي مرتبط با آن، همواره، مورد توجّه محدثان بوده است. رشید رضا، یکی از انديشهوران معاصر و تأثيرگذار در زمينة حديث است. او ضمن باور اجمالی به روایات، نقدهایی فراتر از آنچه مشهور عالمان مسلمان گفتهاند، بر حدیث وارد ساخت. نگاشته نشدنِ حدیث در قرن اول، رواج چکیده کامل
نقد حديث و دانشهاي مرتبط با آن، همواره، مورد توجّه محدثان بوده است. رشید رضا، یکی از انديشهوران معاصر و تأثيرگذار در زمينة حديث است. او ضمن باور اجمالی به روایات، نقدهایی فراتر از آنچه مشهور عالمان مسلمان گفتهاند، بر حدیث وارد ساخت. نگاشته نشدنِ حدیث در قرن اول، رواج نقل به معنا در احادیث، کثرت جعل و وضع، و تأکید بر نقد متن برای اعتبارسنجی روایات، از جمله مباحث قابل توجه در انديشة اوست. شايد عدّة زيادي رشید رضا را سلفي و جزء «قرآنيون» بدانند، اما نگاه او به حديث را ميتوان حد فاصل دیدگاه قرآنيون و مشهور محدثان دانست.
در این مقاله تلاش میشود تا ضمن نشان دادن خاستگاه اندیشهها، مبانی و آرای رشيد رضا نسبت به حدیث استخراج و نقد گردد.
پرونده مقاله
ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻓﺮدي و ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ایجاد نماید. معنویت مبتنی بر ارزشهای اسلامی را می توان به برخورداری افراد درون سازمان از اعتقاد و گرایش به خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و احکام و ارزشهای اسلامی و التزام عملی آنه چکیده کامل
ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي رﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻓﺮدي و ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ایجاد نماید. معنویت مبتنی بر ارزشهای اسلامی را می توان به برخورداری افراد درون سازمان از اعتقاد و گرایش به خداوند متعال، پیامبر اکرم (ص)، ائمه اطهار (ع) و احکام و ارزشهای اسلامی و التزام عملی آنها به تکالیف دینی تعبیر کرد. یکی از آثار مورد انتظار از وجود معنویت مبتنی بر ارزشهای اسلامی در سازمان رفتار شهروندی سازمانی کارکنان است که آن عبارت است از مجموعه از فعالیتهایی که برای دیگران و سازمان مفید است اما ماوراء وظایف اصلی فرد بوده و فرد این رفتار را بدون چشم داشت انجام می دهد. هدف این پژوهش بررسی نقش و معنویت سازمانی مبتنی بر ارزشهای اسلامی در ارتقای رفتار شهروندی سازمانی در شرکتهای تولیدی با تمرکز بر صنعت تجهیزات پزشکی است. در این تحقیق تعداد 4 شاخص برای معنویت سازمانی مبتنی بر ارزشهای اسلامی وتعداد 7 شاخص برای رفتار شهروندی سازمانی با مطالعه ادبیات موضوع شناسایی گردید. برای بررسی روابط درونی بین شاخصهای تحقیق از نظر خبرگان و روش دیمتل استفاده گردید. نتایج این تحقیق بر نقش بی بدیل دینداری و معنویت فردی به عنوان یک عامل علی که دارای بیشترین درجه تأثیر گذاری بر سایر شاخصها و همچنین بیشترین درجه اهمیت می باشد تأکید می نماید. همچنین نتایج بر اهمیت و ضرورت توسعه و ارتقای شاخصهایی چون مثبت اندیشی، هم سویی با ارزشها، امانتداری، کار با معنا و احساس همبستگی در سازمانها صحه گذاری نمود.
پرونده مقاله
روششناسی علوم و مباحث تطبیقی انتقادی در این حوزه در دوره معاصر اهمیت بسیاری یافته است. از این جمله است مطالعات پیرامونی ناظر به منطق یا روش علم کلام اسلامی. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی از بیرون ویژگیهای آن را، که به تعبیری از سنخ فلسفه مضاف، یعنی فلسفه روش علم کلا چکیده کامل
روششناسی علوم و مباحث تطبیقی انتقادی در این حوزه در دوره معاصر اهمیت بسیاری یافته است. از این جمله است مطالعات پیرامونی ناظر به منطق یا روش علم کلام اسلامی. مقاله حاضر بر آن است تا با نگاهی از بیرون ویژگیهای آن را، که به تعبیری از سنخ فلسفه مضاف، یعنی فلسفه روش علم کلام است، مورد بررسی قرار دهد. چنین تحقیقاتی در فراهم آوردن چارچوب نظری و نظریه مبنا و پشتیبان برای روش علم لازم بوده، در اصلاح، ارتقا، تشخیص نیازها و اقتضائات و تحقیقات پسین آن نقش آفرین است. از مهمترین ثمراتی که در گام نخست اینگونه بررسیها به دست می آید نظام مسائل این حوزه، ضرورت و اهمیت و نسبت و مناسبات آن با دیگر حوزه های معرفتی است.
پرونده مقاله
علی اکبر دهخدا،پژوهشگر، روزنامه نگار و نویسنده برجسته دوره مشروطه ابتدای قرن شمسی در ایران است. دهخدا که او را بیشتر با عنوان فرهنگ عظیمی که بنیانگزارش بود می شناسیم، از مبارزان سرسخت حقوق مردم و دفاع از مشروطیت بود و تا پایان عمر همواره بر باورهای خود پایدار بود. کتاب چکیده کامل
علی اکبر دهخدا،پژوهشگر، روزنامه نگار و نویسنده برجسته دوره مشروطه ابتدای قرن شمسی در ایران است. دهخدا که او را بیشتر با عنوان فرهنگ عظیمی که بنیانگزارش بود می شناسیم، از مبارزان سرسخت حقوق مردم و دفاع از مشروطیت بود و تا پایان عمر همواره بر باورهای خود پایدار بود. کتاب «چرند و پرند» دهخدا که مجموعه ای از یادداشت های طنز آمیز و شجاعانه او در روزنامه علیه فساد دولت و دربار بود، هنوز یکی از زیباترین اثار طنز زبان فارسی به شمار می رود هدف از تحقیق حاضر تبیین می کوشد جایگاه دین و مذهب را در اندیشه دهخدا تبیین کند. سوال اصلی تحقیق این است که دیدگاه علی اکبر دهخدا نسبت به مذهب چگونه بوده است؟ فرض بر آن است که دهخدا فردی مذهبی بود که دشمنی و کینه ای سر سختانه با جهل و خرافات و خرافه پرستی و تعصبات کور داشت بنابراین تلاش خواهد شد به شیوه توصیفی- تحلیلی به مذهب و دین در اندیشه ی دهخدا پرداخته شود.
پرونده مقاله
از میان مباحث علم کلام، بحث های روش شناختی این دانش همانند سایرعلوم بسیار حائز اهمیت است.در حالیکه روش های مختلف متکلمان در دو حوزه استنباط عقاید دینی و دفاع از آنها به عنوان رسالت اصلی این علم در کتابهای کلامی قدیم و جدید مورد مطالعه قرار گرفته ولی خلا مباحث روش شناختی چکیده کامل
از میان مباحث علم کلام، بحث های روش شناختی این دانش همانند سایرعلوم بسیار حائز اهمیت است.در حالیکه روش های مختلف متکلمان در دو حوزه استنباط عقاید دینی و دفاع از آنها به عنوان رسالت اصلی این علم در کتابهای کلامی قدیم و جدید مورد مطالعه قرار گرفته ولی خلا مباحث روش شناختی متکلمین در حوزه ی استنباطهای کلامی قابل ملاحظه هست. به نظر نگارنده این مسئله قابل توجه است که بسیاری از مباحث ادبی همچون وضع، استعمال، دلالت، حقیقت و مجاز، اصول لفظی و نیز مباحث مفاهیم «عام و خاص» «مطلق و مقید» «مجمل و مبین» که از مباحث الفاظ به شمار می آیند می تواند دربحث روش شناسی علم کلام بکار آید. ولیکن از میان مباحث مذکور ، در این مقاله به علت رعایت اختصار وگنجایش این نوشتار سعی نموده ایم تنها ، میزان و چگونگی بهره برداری علامه طباطبایی در استنباط های کلامی خویش از قاعده وضع و «مجمل و مبین» در باب اوصاف و افعال الهی را به روش تحلیلی مورد بررسی قرار داده و نتایج آن را بازگو می نماییم.
پرونده مقاله
مسألۀ جبر و اختیار یکی از نکات بسیار پیچیدۀ علم کلام در دین مبین اسلام است که با توجه به برداشتهای گوناگون فرق مختلف کلامی و نحلههای فکری و مذهبی از جمله عارفان از آیات قرآن کریم، احادیث نبوی و برداشتهای گوناگون و بعضاً متضاد و مخالفی را به دنبال داشته است؛ تا جایی چکیده کامل
مسألۀ جبر و اختیار یکی از نکات بسیار پیچیدۀ علم کلام در دین مبین اسلام است که با توجه به برداشتهای گوناگون فرق مختلف کلامی و نحلههای فکری و مذهبی از جمله عارفان از آیات قرآن کریم، احادیث نبوی و برداشتهای گوناگون و بعضاً متضاد و مخالفی را به دنبال داشته است؛ تا جایی که هر یک از مشربهای فکری از جمله اشاعره و معتزله با توجه به زیرساختهای فکری و اندیشگانی خویش در جستوجوی مستمسکی برای اثبات عقایدشان بودهاند. در این میان عارفان مسلمان و از جمله مولانا جلالالدین در اثر سترگ خود مثنوی یکی از دلایل محکم و متقنی را که در جهت اثبات اختیار و ارادۀ بشر ذکر مینماید بهرهگیری از روش عقلانی و منطقی قدرت اندیشه و تفکر در جذب خواستهها و طلب کردن پدیدههاست که از آن با عنوان «قدر مشترک» یاد مینماید. مولانا به کمک روش شناسی عقلانی به دنبال اثبات مسألۀ اختیار و نفی جبر گرایی است و در پرتو اختیار و ارادۀ بشری قدرت اندیشه و فکر را به اثبات میرساند. یافتههای این پژوهش که به شیوۀ توصیفی - تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانهای و شیوۀ سندکاوی انجام شده است نشان میدهد که قدرت فکر و اندیشه در وجود انسان به عنوان نیرویی در جهت اثبات قدرت اختیار بشری در مشرب کلامی مولانا مورد توجه قرار گرفته است.
پرونده مقاله
مهمترین منبع آموزههای دینی اسلام، قرآن است که تفسیر و بررسی سورهها و آیات آن از صدر اسلام تاکنون محور بحث محافل علمی و دینی بوده است. یکی از مهمترین سورههای قرآن سوره حمد است که عالمان دینی و مفسران حتی اگر تمامی سورهها و آیات قرآن را تفسیر نکردهاند اهتمام خاصی به چکیده کامل
مهمترین منبع آموزههای دینی اسلام، قرآن است که تفسیر و بررسی سورهها و آیات آن از صدر اسلام تاکنون محور بحث محافل علمی و دینی بوده است. یکی از مهمترین سورههای قرآن سوره حمد است که عالمان دینی و مفسران حتی اگر تمامی سورهها و آیات قرآن را تفسیر نکردهاند اهتمام خاصی به تفسیر این سوره داشته و با روشها و منابع گوناگون به تبیین و تفسیر آیات نورانی آن پرداختهاند. امام خمینی بهعنوان یکی از شخصیتهای اثرگذار در قرن اخیر و علامه طباطبایی از مفسران برجسته قرآن کریم از جهات مختلفی موردتوجه بودهاند و یکی از نمونههای بارز آثار امام خمینی)ره( تفسیر هنرمندانه سوره حمد است. در این تحقیق که به شیوه کتابخانهای و تحلیلی و توصیفی بوده به بررسی ویژگیهای تفسیر امام در این زمینه پرداختهشده و تفاوتهای تفسیر ایشان با تفسیر علامه طباطبایی تبیین میشود. از ویژگیهای مشترک هر دو مفسر استناد به روایات در تفسیر آیات و از وجوه افتراقشان، مختلف بودن روش تفسیر در این سوره میباشد.
پرونده مقاله